Blog

Kripto bezbednost – Kako da se zaštitite od izmami? (Prv del)

02.02.2021. / Author: Gavrilo Jejina / Category: Vodiči

Izmamite postojat ušte od prvite čekori na civilizacijata i se javuvaat i vo najrazvienite opštestva, taka što ne treba da ne čudi nivnoto postoenje i vo kripto svetot. Teško deka nešto kje napravime tie da isčeznat, no možeme da se educirame za niv što e voedno i edinstven način da ostaneme bezbedni. Zatoa, sakame da Vi pomogneme da ostanete sigurni vo kripto svetot – i zaradi taa  pričina odlučivme da sostavime tekst za najpopularnite izmami od svetot na kripto valutite so koi možete da se sretnete. 

Kriptovalutite vo poslednite nekolku meseci dobija golemo vnimanie od mediumite što znači deka vo vodite na kriptovalutite po prv pat kje zaplovat golem broj novi lugje. Ovaa situacija e mnogu plodno zemjište za razni vidovi izmami koi evoluiraat i stanuvaat se poinovativni kako što minuva vremeto.   

Duri i ako podolgo vreme se zamimavate so kriptovalutite, može da se sluči prv pat da slušnete za nekoi raboti. Kako što vekje spomenavme, najdobriot lek e znaenjeto. Što povekje znaete za toa kako nekoi izmami funkcioniraat, kje Vi bide polesno da gi prepoznaete vo idninata, koga možebi bi go promenile svojot izgled. Na toj način kje stvorite traen imunitet. 

Vo voj del na tekstot kje se obideme da objasneme za edna od najpopularnite kripto izmami, kako da ja prepoznaete i izbegnete. 

Izmami poznati kako Ponzijevi šemi

Ovoj vid na izmama svoeto ime go dobil po Čarls Ponzi ušte pred skoro 100 godini. Iako toj ne ja izmislil, definitvno ja napravil kao edna od najpopularnite vidovi izmami.

Nejzinata struktura e mnogu ednostavna – so del od parite na novite investitori se isplakjaat starite dodeka novite čekaat. Se funcionira dodeka ne se dojde do kritična točka koga povekje ne e vozmožno da se najdat dovolen broj novi investitori za da se isplatat starite. Togaš osnovačite i lugjeto pri vrvot isčeznuvaat bez nikakva traga. 

Starite investitori se stimuliraat da najdat (povikaat) novi investitori, taka što od nivnite vložuvanja kje dobijat odreden procent. Na toj način se formiraat različni nivoa na investitori. Što e investitorot poblizu do vrvot, negovata zarabotka kje e potencijalno pogolema, no potencijalnata zarabotka  nikogaš ne može da go opravda sigurniot gubitok na sredstva koga goleminata na šemata kje stane kritična. 

So ogled na toa deka Ponzievata šema se deli na nivoa, možeme da zabeležime deka nejziniot oblik e piramidalen, što e glavnata pričina zošto ovie izmami isto taka se narekuvaat i piramidalni. 

Nivoa na piramidalni šemi i kolku korisnici e potrebno da imaat na sekoe nivo

Slika: Nivoa na piramidalni šemi i kolku korisnici e potrebno da imaat na sekoe nivo

Ponzievata šema vo nieden moment ne pravi zarabotuvačka, tuku samo iluzija na zarabotuvačkata. Taa iluzija ja podražava (imitira) redistribucijata na sredstvata od dnoto prema vrvot. Toa znači deka ovaa šema na početokot može da isplakja zarabotka za da stvori kaj novite investitori lažen vpečatok na održlivost i da gi navede da vložat ušte povekje sredstva vo izmamata. 

Kako možat da se krijat?

Ponzijeva šema za da go opravda svoeto postoenje, taa često može da bide maskirana vo nekoi drugi raboti, za piramidata da ne bide očigledna. Kaj nas momentalno e popularna Lyoness firmata (isto taka poznata kako MyWorld i Lyconet) koja nudi kartički za popusti ako kupuvate vo partnerski firmi. Isto taka nudi i možnost “dobro da zarabotite” taka što kje pokanuvate svoi rodnini i prijateli da se priklučat na Vašata mreža. Što povekje lugje povikate da se priklučat na mrežata Vie kje bidete povisoko nivo na marketing agent i kje zarabotuvate “podobro”. Za da bide ušte pokonfuzno, firmata navodno nudi ušte 12 načini na zarabotka.   

Prikaz na nivoata na Lyconet izvor youtube prezentacija

Slika: Prikaz na nivoata na Lyconet izvor: youtube prezentacija

Kje napomeneme deka golem broj piramidalni šemi go koristi izrazot multi-level marketing zaradi toa što piramidalnite šemi se ilegalni vo pogolemiot broj državi. Lyconet e proglasen za piramidalna šema vo Norveška, Polska, Italija i vo mnogu drugi zemji. 

Zaradi nedostatokot na primenliva regulativa, Ponzievite šemi se mnogu polesno izvedlivi vo kripto svetot, osobeno zaradi momentalniot priliv na golem broj novi ličnosti koi sakaat da se zanimavaat so kriptovaluti. 

Najčesto se sokrivaat pozadi paravanot na lending platformata, cloud mining kompaniite i razni vidovi na trejding botovi. 

Lending platformite kako piramidalna šema

Lugjeto koi podolgo vreme se zanimavaat so kriptovaluti sigurno se sekjavaat na fijaskoto so firmata Bitconnect. Ova e najpoznatata izmama od ovoj tip, koja nudeše mesečna kamata od skoro 40% i procentualni bonusi za povikuvanje lugje da se priklučat na Bitconnect mrežata.

Referal programata za BitConnect izvor medium

Slika: Referal programata za BitConnect izvor: medium

Iako kamatite bile nestvarno visoki, golem broj lugje nasednale na ovaa izmama. Bitconnect vo januari 2018 go dostignal svojot maksimum i togas gi zaprel site povlekuvanja na sredstva od platformata. Bitconnect e zatvoren pod pritisok na državnite vlasti na SAD. Nabrzo posle toa sajtot e ugasnat, a lugjeto na vrvot isčeznale so site sredstva na svoite korisnici. 

Momentalno, provereni lending platformi kako Celsius nudat kamati od 5-15% na godišno nivo za pogolemiot broj kriptovaluti. Za nekoi kriptovaluti, kamatata ne može da premine ni 5% zaradi što nema realna pobaruvačka za taa kriptovaluta na pazarot. Celsius dinamično gi zgolemuva i namaluva svoite kamati od nedela vo nedela vo zavisnost od pazarot i nikade na sajtot ne se naveduvaat garancii za odredeni kamatni stapki.  

Uspehot na Bitconnect vo vid na izmama ohrabri mnogu drugi slični proekti. Momentalno mnogu popularna e temata za decentralizirani finansii, a na lugjeto se pointeresna im stanuva idejata za pasivna zarabotka so pomoš na kriptovaluti. 

Cloud mining platformite kako piramidalni šemi

Ima mnogu primeri na vakvi izmami od koi najpopularna e BitClub koja ja zatvori FBICloud mining platformite tvrdat deka možat da Vi zarabotat konkretna cifra dokolku vložite i deka Vašite pari kje bidat iskoristeni za kupuvanje na nekoja mining oprema po povolna cena koja firmata kje ja drži vo nekoe dalečno skladište. 

Od gledišteto na rudarite ova zvuči povekje od idealno. Samo gi davate parite, a nekoj drug go sreduva drugoto namesto Vas i ušte redovno Vi ja isplakja zarabotkata. Nema smetki za struja, nema višok na toplina, nema zuenje i bučava od ventilatori. 

Vo realnosta, ovie firmu gi koristat Vašite pari kako bi gi isplatile “mining nagradite” za investitorite pred Vas. Ova isto taka raste do kritična točka vo eden odreden moment i posle toa sajtot najčesto se gasi, a firmata isčeznuva od liceto na zemjata. 

Ne se site cloud mining platform izmama, no morate posebno da vnimavate na nivnata legitimnost dokolku sakate da rudarite na ovoj način. 

Dokolku Ve interesira rudarenjeto na kriptovaluti i planirate da stanete “rudar” možete da go pročitete našiot tekst za toa što e potrebno da se zaprašate pred i samite da se vpuštite vo rudarenje. 

Trejding botovi kao piramidalni šemi

Ova e možda i najčest paravan za ovoj vid izmami. Možete da gi najdete na sekoj  čekor. Često se reklamiraat na socijalnite mreži i gi ima vo razni varijacii. Ovie firmi i individui tvrdat deka go otkrile sovršeniot bot za trguvanje so kriptovaluti koj nosi nekoj fiksen procent na zarabotuvačka. 

Za da vlezete vo mrežata, morate da platite nekoja licenca ili da go plakjate koristenjeto na programata. Kako i vo slučajot so cloud mining-ot, parite što kje gi uplatite kje bidat koristeni da se isplati zarabotuvačkata na postarite investitori dodeka vie ja čekate svojata. Na platformata može da pišuva deka imate nekoja suma vo BTC ili vo nekoja druga kriptovaluta, no nema da možete istata da ja povlečete na bilo koj wallet bidejki tie koini faktički ne postojat. 

Vo ovoj slučaj se postavuva prašanjeto, dokolku nekoj navistina ima idealen trejding bot koj zarabotuva mnogu i uspešno gi predviduva site pazari, zošto toj bot toa bi sakal da go podeli so bilo koj i što dobiva od toa? 

Koi se “crvenite znamenca” koga se raboti za vakov tip na izmama?

Prvoto i najočigledno crveno znamence e zborot “garancija”. Svedoci sme deka ništo na svetot ne e zagarantirano, taka što vo slučaj nekoj da Vi nudi bilo kakov vid sigurni zarabotki možete da bidete sigurni deka se raboti za izmama. Ušte edna od tipičnite frazi e “nema rizik”, rizik itekako ima. Go ima vo sekoj aspect od našite životi, a kamo li na internet.

Drug znak deka se raboti za Ponzieva šema e načinot na koj se pottiknuva povikuvanjeto novi členovi da se priklučat na proektot. Dokolku Vi se nudi golem procent za sekoja ličnost koja kje ja pokanite i Vi se vetuva deka dobro kje zarabotite dokolku povikate dovolen broj členovi se raboti za Ponzievata šema.

Tretiot znak e spomenuvanjeto na nivoata vo referal programite. Dobar broj legitimni biznisi se potpira na sistem na referali za da privlečat ušte mušterii, no nieden biznis nema da bide koncentriran okolu referal programot, niti kje Vi nudat različni nivoa vo zavisnost od toa kolku lugje kje povikate ili kolku kje platite. 

Četvrtoto crveno znamence e spomenuvanjeto na Multi-Level Marketing-ot, ili bilo koi varijacii na taa tema. Se raboti samo za sinonim za piramidalna šema so čija pomoš ima obid da se opravda postoenjeto na nivoata t.e. levelite pri povikuvanjeto na korisnicite. 

Ne morate da gi primetite site ovie znaci za da znaete deka se raboti za izmama, dovolen e samo eden. Imajte na um deka piramidalnite šemi sekogaš kje se trudat da bidat što pokompleksni za da ne e očigledno deka se raboti za izmama. 

Dokolku doznavte nešto novo i korisno, spodelete go toa so ostanatite kako bi ja proširile svesta za različnite vidovi izmami. Vo prodolženie na ovoj blog pišuvavme za giveaway scam fenomenot, koj go promoviraše i novoizabraniot predsedatel na SAD, so phishing napadi i ICO izmami, i možete da go pročitate na ovoj linku.