Nema povekje rudarenje Ethereum so grafički kartički. Mnogumina smetaat deka ova e najgolemata infrastruktrna promena koja i se slučila na kripto industrijata.
Ethereum mrežata prodolži da funkcionira po Proof of Stake mehanizmot za održuvanje i od tehnička strana se pomina po planot. Sepak, pri ovaa promena se izrodi i nova EthereumPoW mreža koja i ponatmu koristi Proof of Work za da funkcionira.
Proof of Work algoritmot služi da mu obezbedi sigurnost na blokčejnot taka što bara od rudarite da vložat trud (procesorska mokj) za verifukuvanje na blokovite i transakciite. Za verifikuvanjeto rudarite dobivaat (del) nadoknada od transakciite koi gi plakjaat korisnicite vo toj blok kako i nagrada za sekoj zatvoren i verifikuvan blok.
Proof of Stake algoritmot e koncept vo koj validiranjeto na blokovite im se prepušta na lugje koi imaat pogolem udel vo kriptovalutata. Dokolku validatorot se obide da ja zloupotrebi svojata pozicija može da go izgubi svojot vlog (stake).
Posle prestanokot na rudarenjeto na Ethereum mrežata se pojavuvaat novi prašanja koi gi interesiraat kako investitorite taka i bivšite, segašnite no i idnite rudari.
Odgovori na najčestite prašanja koi kružat vo kripto industrijata na ovaa tema dobivme od bivšite Ethereum rudari koi lično bea del od ovaa revolucionerna promena.
Kako od vaš agol izgledaše krajot na rudarenjeto ETH?
„So ogled na toa deka vekje so meseci pa i so godini intenzivno se raboteše i pišuvaše za toa deka ETH kje premine od POW na POS, na nekoj način bev podgotven i prestanav dopolnitelno da vložuvam vo hardver, a od druga strana bev ljubopiten što kje se slučuva ponatamu bidejki tranzicijata beše neizbežna. Den, dva, tri posle “rudarenjeto” ETH se pojavi i razočaruvanje, no nadežta ostana. Celata sila na rigovite koi kopaa ETH se razli na ostanatite alternativni parički na koi drastično im porasna težinata na kopanje i proporcionalno na toa im se namali isplatlivosta.
So rudarenje se zanimavav čisto od ljubopitnost koja beše propratena i od parična dobivka i da ne se lažeme, na site toa bi im se dopadnalo. Koga kje povlečam edna linija, site svoi mašini gi isplativ i zarabotiv odlično. Od moja perspektiva jas ne se otkažuvam i ne gi prodavam mašinite bidejki ne živeam od toa i toa ne mi e primaren izvor na prihodi. Sovet za ova prašanje neblagodarno e da se dade so ogled na ludite vozenja koi im bea priredeni na majnerite i na celiot kripto svet, očekuvajte go neočekuvanoto”, reče Stefan, kripto rudar od Skopje.
Naša druga sogovornička Angela istaknuva deka premnogu go najavuvale ovoj premin na PoS i sekogaš toa go odložuvale. Nekogaš za eden mesec, pa taka od mesec za mesec, nekogaš za sledniot kvartal, pa za godina ili dve, što duri i ovaj pat koga navistina beše očigledno deka Ethereumot e podgotven za ovoj potfat, ne bila 100% sigurna deka toa kje se sluči. Nejzinite mašini rabotele do posleden moment, koga mrežata se promenila i se prefrlila na PoS sistemot.
„Na ekranite kade gi sledam performansite na mašinite za kopanje, posle skoro 4 godini gledanje krivi linii koi se stremat prema gore, ne se gledaše ništo, nemaše život, a grafičkite kartički za prv pat malku stivnaa.
Kratkata retrospektiva na golemi rasipuvanja, propuštenite možnosti poradi preranata prodažba, nekolkute dobri odluki i neprestajnata bučava bea prekinati od tišina. Gi zgasnav rigovite i go vklučiv laptopot” veli Angela.
Moeto prašanje izgledaše identično kako i vašeto… Što sega?
Aleksandar, iskusen kripto rudar na Ethereum od Karpoš, sega naš vekje redoven sogovornik na ovaa tema, veli deka prestanuvanjeto na rudarenje Ethereum e problematično za site rudari bidejki ne postoi dobra zamena koja bi bila približno isplatliva kolku što beše rudarenjeto ETH tokeni. Sè što sega se nudi kako opcija za rudarenje momentalno e pomalku isplatlivo, no postoi možnost novite alternativi cenovno da skoknat vo idnina i taka duri i da gi nadminat performansite na Ethereumot.
Što da se pravi sega so mašinite za rudarenje?
Aleksandar dava dva primera za koi rudarite se odlučile. Nekoi započnale da rudarat drugi kriptovaluti so nadež deka idninata, a po malku i srekjata kje bide nakloneta baš na nivniot izbor i deka cenata i profitot kje gi nagradi hrabrite, dodeka drugi gi držat mašinite zgasnati i čekaat razumno rešenie koe za početok kje bide održlivo, a ne so gubitoci poradi cenata na strujata.
„Pazarot navistina e nepredvidliv, no vo slučajot so rudarenjeto, barem za sega, sekogaš postoel nekoj prekjuten dogovor, odnosno razbiranje što e dobra praktika, koi tokeni se dobri za rudarenje i vo koja nasoka treba da se dviži rudarskata zaednca. Ovoj pat toa ne se sluči i što treba da se pravi so mašinite ostana zagatka.
I ponatamu gi čuvam bidejki smetam deka mnogu e poisplatlivo ako kopaat nešto otkolku da gi prodadam kako polovni komponenti.
Ne vletav lesno vo rudarenje na nov token… ne znaev od kade da započnam..
Zaradi mnogute nepovolni uslovi, ne ni brzav, sakav da vidam što kje odluči mnozinstvoto.
Mnozinstvoto odluči da bide nezavisno, a onie pomalku trpelivite započnaa so rudarenje drugi parički, no ni od daleku uspešno i profitabilno kako što beše slučajot so ETH”, naglasuva Angela.
Koi se najdobrite alternativi za rudarenje?
Stefan veli deka najdobri alternativi vo ovoj moment nema. Posle tolku vreme od prestanokot na rudarenje ETH, silata prilično ramnomerno se razli kon altkoinite koga se raboti za nagradite. Vsušnost treba da se rudarat parički koi najdobro im “ležat” na kartičkite so koi se raspolaga.
„Vo moreto modeli od Nvidia i Amd postojat kartički koi vo odnos na potrošenata energija podobro sovladuvaat odredeni algoritmi vo odnos na drugite, a pokraj toa tuka e i ograničuvanjeto na Vram memorijata itn.
Jas lično go izbrav FLUX koj mi e interesen od povekje pričini, no posle pristignuvanjeto go konvertiram vo ETH.”
Angela objasnuva deka postojat alternativi, gi ima iljadnici, no ultimativna parička koja bi možela da go zameni ETH nema.
„Ne sum nekoj fan na promenite i nemam tolku vreme da menuvam i da brkam parički vo zavisnost od težinata na rudarenjeto… Možebi ETH premnogu me razgali.
Dodeka rabotite ne se izbistrat, mašinite kje sobiraat prašina, a jas sè povekje razmisluvam za rudarenje Bitcoin kako novo hobi koe bi moželo da mi donese nekoja zarabotka i mnogu vozbuduvanja.”
Aleksandar se soglasuva so ostanatite sogovornici kolku e neblagodarno nekoj coin da se narekuva zamena za Ethereumot i razmisluva za prbno rudarenje na ETHW kriptovalutata koja nastana so združuvanjeto na Ethereum rudarite koi ne sakaa da prestanat so kopanje i oddržuvanje na prethodniot Proof of Work blokčejn.
Što da se pravi so izrudarenite ETH tokeni?
Aleksandar smeta deka odlukata što da se pravi so izrudarenite tokeni mnogu zavisi od rudar do rudar. Nekoj živeel od rudarenje, a nekomu toa mu bilo hobi. Onie so pogolema količina ETH tokeni stavile del od niv na stejkuvanje. Pogolemiot broj rudari, što može da se vidi i po prilično stabilnata cena, ne gi prodala svoite ETH tokeni posle preminot na PoS.
„Sega koga nema smetki za struja koi ETH gi praveše, nemam nekoja potreba da go prodavam. Sekogaš gledav barem mal del od višokot na profit da go ostavam vo token. Zgolemuvanjeto na cenata sekako deka bi mi odelo vo prilog, no prvenstveno bidejki sè povekje sum aktivna na metaverse i blokčejn igrite, a i sakam da isprobuvam razni platformi za trguvanje kade Ethereumot e osnovna valuta za razmena”, veli Angela.
„Mene lično ne mi se dopagja idejata za stejking poradi niskata zarabotka nasproti vloženoto i veruvam deka PoS može polesno da se izmanipulira od PoW i vo toj slučaj se gubi sè.
Dokupuvam ETH kako i nekoi altcoini vo odnos 80% sprema 20% vo korist na ETH”, istaknuva Stefan.
Dali znaete što e Proof of Stake i dali stejkuvate ETH?
Aleksandar ni objasni deka toj go gleda PoS kako alternativen metod za kreiranje blokovi na blokčejnot. Proizvoditelot na blokovi nema povekje etiketa na rudar, tuku se narekuva validator. Za nekoj da stane validator toj mora da stavi odreden depozit odnosno vlog vo ETH token što mnogu se razlikuva od dosegašniot način kade investicijata beše nasočena vo hardverski komponenti.
„Proof of Stake kako koncept go razbiram, no ne sum nekoj prekumeren ljubitel. Mislam deka postojat odredeni rizici koi toj gi nosi… Kaj PoS najmnogu mi se dopagja lesnotijata so koja možete da stanete rudar”, naveduva Angela.
Stefan veli deka ima ETH na raspolaganje, no ne mu e stejkuvan.
Angela istaknuva deka mora da se informira ušte malku bidejki nema 32 ETH za da startuva individualen nod, pa zatoa malku e skeptična za toa komu može da veruva za stejkuvanje pomali iznosi.
Dali vo Makedonija postojat rudarski zaednici, mesto za edukacija, soveti i diskusija?
„Rudarite iskreno ne se pronaogjaat taka lesno, no koga kje se najdat i razberat, stanuvaat sekogaš dostapni za bilo koj vid na pomoš ili soveti. Jas zapoznav nekolku lugje koi se zanimavaat so rudarenje… nekoi poseriozno, nekoi probno… i nemalo potreba da baram “drugi” rudari za da možam so niv da gi spodelam somnežite ili zabeleškite. Ovaa mala grupička, vo kombinacija so beskrajnata baza na informacii dostapna na internet sosema se dovolni.”, zaklučuva Angela.
Stefan e samouk majner i na toa veli deka rudarski zaednici vo Makedonija postojat, ne se jaki i ne moraat da bidat od negoviot agol.
„Koga ja kupiv prvata mašina, so iskustvo i poznavanje isto kako ona što go imam vo molekularna biologija i astrologija, dojdov doma so želba da se obidam. Se javiv na nekolku oglasi za puštanje vo rabota, dobiv odgovor nemam sega vreme dojdi utre, zadutre i toa ti čini 50e. Sednav sam, navlegov vo tematikata za čas, čas i polovina, otvoriv wallet na menuvačnica, go prilagodiv linux sistemot za kopanje, go povrzav na mobilniot telefon poradi kontrola i započnav denonokjno da gi prilagoduvam kartičkite poradi pojak hashrate. Proizvoditelite na softver za rudarenje imaat svoi forumi kade sè e pokrieno, a ima i desetici hobi majneri na Youtube i toa e sè što mu treba na eden prosečen majner.”
Dali ste razmisluvale za novite „zeleni” načini na rudarenje, na solarna energija ili veter?
„Često razmisluvam. Momentalno bidejki vekje imam 4 golemi upsa apc, eksperimentiram so nokjno polnenje i dnevno praznenje.
Alternativnite izvori na energija se idninata i za toa nema potreba preterano da se diskutira. Problem se mnogu golemite vložuvanja, a prilično niskiot profit”, veli Stefan,
Toj naveduva i eden primer:
„Za vreme na kopanjeto ETH, zarabotkata na 100mh/s na primerok od godina dena bila 6e, takov hash imala kartičkata Nvidia 3080 od ponovo proizvodstvo ili 4×1060 Nvidia od postara serija.
Kartičkata 3080 so taa sila trošela 240w i činela vo prosek 1300e što znači deka taa trošela 172kw/h mesečno što grubo e ne povekje od 10e struja, a zarabotuvala 180e.
Četiri kartički 1060 trošele 420w i činele vo prosek 700e, 302kw/h što e okolu 17.5e struja, a zarabotuvale isto 180e.
Vo ovaa matematika koja go dozvoluvala kopanjeto ETH ne veruvam deka nekoj razmisluval da vložuva vo namaluvanje na izdatocite za struja tuku razmisluval da kupi što povekje kartički poradi pogolem profit. Denes taa matematika e izmeneta, taka što da rečeme deka taa kartička 3080 so pazarna vrednost od 600e “zarabotuva” so potrošuvačka od 300w 0,5e dnevno. Doagjame do toa deka sme na marginalna profitabilnost.”
Stefan istaknuva ušte edna interesna rabota koja može da bide od korist vo sledniot zimski period. “Mašinite great i jas gi rasporediv niz kukjata za dogrevanje. Seušte ne palam ni gas ni grealka i toa sigurno kje me rastovari finansiski. Toa e važen faktor. Mašinite za rudarenje se grealki koi samite sebe se isplakjaat.”
