Štom ova go čitate, sigurno deka bar ste slušnale za NFT. Onie koi gi sledat našite vesti, znaat deka ludiloto za umetničkite dela na NFT ne zastanuva. Zatoa vo ovoj vodič kje vi gi objasnime site čekori koi kje ve dovedat do toa i sami da se isprobate na pazarot.
Za kogo e napišan ovoj NFT vodič?
Se čini deka svetot na NFT e otvoren samo za slikarite, ilustratorite, fotografite i za drugite kreatori na digitalni vizuelni umetnosti. Zatoa, pred se, sakam da napomenam deka klučen del od NFT e pametniot dogovor koj vsušnost gi regulira – pravoto na upotreba i pravoto na sopstvenost nad bilo koe umetničko delo. Za poveke poedinosti za toa što e NFT i kako raboti, pročitajte go našiot prethoden blog.
Vo toj smisol, vizuelnata umetnost e najzastapena na NFT pazarot, no vednaš potoa sledi muzikata. Tokenizacijata na muzičkite albumi ne samo što ovozmožuva kreiranje na kolekcionerski izdanija, tuku može mnogu elegantno da se koristi kako način da se odstapat avtorskite prava, za da se avtomatizira upotrebata na muzikata. Namesto “muzički denar” ili piratska muzika (osobeno od strana na radio-stanicite), muzičarot so pomoš na NFT može da kontrolira koj se go koristi negovoto delo.
No, NFT može da im bide od korist i na pisatelite, izveduvačite, developerite na igri no i na klasičnite umetnici kako skupltorite i slikarite koi pravata na svoeto umetničko delo možat da gi tokeniziraat. Se nadevam deka ovoj tekst kje im pomogne na site umetnici da se ohrabrat i da se vpuštat vo svetot na NFT vo koj možat da ja pobaraat svojata srekja i da ja zgolemat svojata vidlivost.
Neophodni predznaenja i vovedni zabeleški
Čestitam. Dokolku ste umetnik koj go čita ovoj tekst, toa znači deka go imate celoto neophodno predznaenje za da započnete da gi prodavate svoite dela na pazarot na NFT. Imeno, osven ako nekoj ne vi go ispečatil ovoj blog, nego go čitate od kompjuter ili od telefon, što znači deka dovolno dobro umeete da gi koristite digitalnite mediumi za ona što sleduva.
Ne e neophodno da znaete nešto za kriptosvetot, kriptovalutite ili platformite za prodažba na NFT, dovolni kje vi se korisničkite znaenja, t.e. za izlez na pazarot nema da vi bide neophodno da poznavate bilo kakvo kodiranje. Se razbira, kako vo sekoja rabota, neophodno e da se interesirate za pazarot, da započnete da go sledite, a posebno da se obrazuvate vo pogled na najdobrite iskustva. Kje se obidam da se osvrnam i na najpraktičnite soveti i na najtipičnite greški, no uspeh možat da vi ovozmožat samo – veštinata i znaenjeto. Se ona kako i vo “vistinskiot” svet – samo na blokčejn.
Važno e i da znaete deka pogolemiot broj platformi za prodažba na vašite umetnički dela baraat nekoj vid registracija, profilna slika (koja kje ve predstavuva vas ili vašeto delo, zbirka, album), t.e portfolio. Nekoi servisi baraat i umetnikot da se predstavi so kratok video klip. Ova e taka postaveno za da se obeshrabrat preprodavačite na umetnički dela i brokerite i da se poddržat tvorcite.
Isto taka, prodažba na NFT e i investicija. Kje vi bide potrebno da vložite pari. Kreiranjeto (minting) na tokeniziranoto delo, kako i nekoi drugi transakcii činat, poradi trošocite za operacii na blokčejn-mrežata (gas). Iako uplatite možete da gi primate na različni načini, kupuvačite često koristat kriptovaluti i zatoa kje se nasočime i na otvoranjeto na digitalen paričnik (wallet).
Prv čekor: paričnik za kriptovaluti
Za digitalnite paričnici može da se napiše cel poseben vodič. Bilo koj da go čita ovo tekst, a znae mnogu za kriptovalutite ima svoj omilen digitalen paričnik (i verojatno kje počne da gi prevrtuva očite na predloženite opcii, prašuvajki se zošto negoviot omilen ne e na spisokot). No, za apsolutnite početnici predlagame Metamask koj se naogja na adresata metamask.io. Mnogu sajtovi za prodažba na NFT, platformi posveteni na ovoj pazar ovozmožuvaat regitracija preku Metamask, pa zatoa ovaa aplikacija se nametnala kako najdobro rešenie.
Koj saka nešto podobar UI i so samoto toa poprijatna upotreba može da se obide so Enjin koj i pokraj nekoi ograničuvanja navistina obezbeduva udobnost vo rabotata. Math Wallet e ubava zamena za Metamask, a e popularna pomegju entuzijastite za NFT, baš kako i Trust Wallet. Za ponapredni korisnici ne e loš ni Alpha Wallet koj ovozmožuva i kreiranje (minting) na NFT.
Bidejki prodažbata se odviva na nekolku različni platformi, so ogled na lesnata upotreba i možnost na nejzino koristenje i preku telefon kako i preku internet pregleduvač, sovetuvame umetnikot-digitalen početnik najprvo da se obide so Metamask ili Math Wallet.
Imeno, Metamask ednostavno se instalira ili kako dodatok za Chrome (ako go koristite baš toj pregleduvač, iako se poddržani Firefox i Edge) ili kako aplikacija za ajfon (iOS) ili android. Posle instalacijata vi se nudi opcija da napravite nov paričnik (create a wallet) ili da uvezete vekje postoečki. Dovolno e da ja vnesete posakuvanata lozinka, kje dobiete lozinka za lozinka (secret backup phrase). Toa e toa. Sega se naogjate na ekran na koj na samiot vrv pišuva Account 1, pod toa ima nekoi broevi i bukvi (toa vi e adresa na paričnikot), pišuva kolku ethereum-i imate (0 ETH, hehe), kolku dolari, i opciite kupi, prodaj itn. Za sega ve interesira samo adresata. Toa e ovoj podolg niz od broevi i bukvi (kliknite tuka pa možete da gi iskopirate i sočuvate nekade). Tretirajte go kako broj na smetka vo banka. Dokolku nešto zgrešite, parite nema da stignat kaj vas, tuku kaj nekoj drug. Zatoa vnimavajte.
Vtor čekor: kupuvanje kriptovaluti
Ej, ej, ej! Ve slušam kako mjaukate. Pa, jas sakam da SE ZBOGATAM so prodažba na moite umetnički dela, a ne da kupuvam kriptovaluti, pa ušte i da gi trošam! Baš mi je milo, no moram malku da vi go pojasnam konceptot na “gas” (gas). Kako što nekoj reče “ne postoi cloud, toa e samo nečij kompjuter”. Imeno, za mrežata da se održuva, a transakciite na nea sigurni i sekogaš dostapni, nekoj plakja smetka za struja i go troši svojot kompjuter. Zatoa za kreiranje na NFT, kako i za mnogu drugi transakcii, prenos na sopstvenost i slično, postoi tarifa, cena koja se plakja i toa e toj – gas.
Za site trošoci i načini na rabota kje pišuvame vo sledniot del na ovoj vodič. Za sega neophodno e da znaete deka kje vi trebaat pari, najprvo vo kriptovaluti (najčest vo upotreba za NFT e ETH). Sega bidejki imate paričnik, a kje vi bidat neophodni najmalku stotina dolari za da go tokenizirate vašeto umetničko delo, dobro bi bilo da kupite ethereum (ETH) vo taa vrednost, čin što što možete da go napravite vo našata menuvačnica. Preporačana početna količina e sepak poblisku do vrednosta od 250 dolari, poradi “gasot” za transakcii.
Procesot na registracija e seriozen, pa osven prijavata na sajtot kje vi bide neophodna i SMS verifikacija i proverka na identitetot lično ili preku pošta. Svatete go otvoranjeto na ovaa smetka kako poednostavna verzija na otvoranje smetka vo banka. So bog napred, kje dobivate pari, kje vršite seriozni transakcii, pa zatoa procesot e mnogu grižliv, poradi vašata bezbednost.
Koga kje se registrirate i verificirate, spremete pari za kupuvanje kriptovaluti pa prodolžuvame ponatamu vo svetot na NFT.
Tret čekor: Registracija na platformamite za prodažba na NFT
I sekako, završen čekor (bar vo ovoj del od vodičot) e kako da se prijavite na platformite koi prodavaat i organiziraat aukcii za vašite NFT dela. Ima se povekje sajtovi i servisi za NFT, mnogu umetnici se obiduvaat da pokrijat povekje od edna, a postojat i alternativi koi nudat duri i besplatno kreiranje (minting), pa kje gi spomeneme vo slučaj da sakate samo da probate kako toa voopšto raboti. Sekako, postojat i prestižni platformi koi funkcioniraat samo na povik.
SuperRare
Superrare.co nudi prijava so pomoš na digitalen paričnik (direktna integracija preku Metamask). Registracijata za kolekcionerite so toa e izvršena, dodeka za umetnicite se čeka za proverka. Neophodno e da popolnite formular za koj kje vi bide potrebno slednovo:
- Link kon sajtot i/ili portfolioto
- Video klip so Gdrive ili Youtube, pokratok od 1 minuta, na koj kje se predstavite kako umetnik
- Link od Gdrive na koj se naogjaat 3-5 vaši dela
- Motivaciona poraka, zošto sakate i zošto zaslužuvate da se najdete na ovaa platforma
Stiskam palci vašata aplikacija što pobrzo da bide procesirana. Potoa ste spremni da gi tokenizirate svoite dela, i da organizirate aukcii. Superrare e povekje kako… socijalna mreža, slična na Kickstarter, uspehot zavisi od toa kolku lugje znaaat za vašiot opus.
OpenSea
OpenSea.io e najgolemata i najdemokratska platforma, vo smisol deka za registracija dovolen kje vi bide digitalniot paričnik. Koga vekje ednaš kje se registrirate, možete da započnete da gi postavuvate vašite trudovi, da gi tokenizirate i da gi nudite na različni načni. E, sega OpenSea ne naplatuva za kreiranje na NFT (minting), no postoi cena na “gas” za početna inicijalizacija, t.e marža od 2.5 odsto za odredeni vidovi aukcii. Kako navistina najgolema pltaforma, a istovremeno i najzatrupana, uspehot kje zavisi od toa kolku dobro kje porabotite na ličniot marketing. I za toa povekje kje zboruvame sledniot pat.
NiftyGateway
NiftyGateway.com e platforma isklučivo za kupuvanje i prodažba. Vašite dela kje morate da gi tokenizirate nekade na drugo mesto. Registracijata e ednostavna, preku obrazec i email verifikacija, no prijavata za status na umetnik bara popolnuvanje na priemen formular od osum prašanja koi mnogu potsetuvaaat na intervju za rabota (koi vi se kratkoročnite i dolgoročnite planovi, i sl.).
No, koga kje ve verifikuvaat, procesot e ednostaven. Otkako kje gi izložite svoite dela ili zbirki, platformata po prodažba zema 5 odsto na ime trošoci, plus 30 centi. Onoj koj preprodava dela, za avtorot odat dopolnitelni 10 odsto. Nekoi korisnici se žalat deka trošocite na “gasot” ne se sekogaš transparentni, pa treba da se bide vnimatelen. Nifty isto taka ima nekoi ograničuvanja pri povlekuvanje pari. Sredstvata, imeno, se uplakjaat isklučivo na bankarski smetki vo Amerika (vo dolari), iako postoi i kripto varijanta. Sepak, NiftyGateway e dobra platforma zaradi toa što se naogjate vo odbrano društvo, pa kupuvačite se so prilično otvoreni race, što vam kako umetnik povekje vi znači odošto deloto da kleči i čeka na nekoja druga, pomalku ekskluzivna platforma.
Ostanati pazari so NFT-umetnički dela
Bumot na pazarot so NFT-umetnički dela donese i mnoštvo drugi servisi kako što se Rarible, Foundation (mnogu ekskluzivna, samo po povik), AtomicMarket, MythMarket, BakerySwap, KnownOrigin, Enjin Marketplace, Portion, Async Art. Najgolemiot broj pomali platformi nudat besplatno kreiranje na token, pa možete da probate za da vidite kako funkcionira seto toa.
Završni zabeleški
Za sega, se nadevam, vi pomognavme da go napravite prviot i najvažen čekor. Kako da se uspee na pazarot, a podetalni vodiči za poedini platformi sledat ponatamu. Znam deka na site umetnici najtežok im e toj del – prodažbata. Imeno, bog ne vi dal talent za trgovija, tuku za kreiranje na nešto ubavo. Site ve razbiram, no za žal umetnosta e industrijalizirana, se e na pazarot, bilo da ste tradicionalen ili digitalen umetnik, bilo da se borite so sopstvenicite na galerii, izdavačite ili so platformite za prodažna na NFT umetnički dela. Ima se povekje specijalizirani servisi koi se popogodni za, na primer, fotografi i muzičari, pa zatoa kje ve upatime i vo tie finesi vo nekoj od slednite blogovi.
Do togaš, stvarajte, kreirajte i sekako postavuvajte prašanja vo komentari i kje se potrudime da vi izlezeme vo presret i da napravime dopolnitelni vodiči za najbaranite temi.
